Het Landelijk Netwerk De Groene OK bestaat drie jaar. Wij spreken voorzitter Frank Willem Jansen om terug te kijken op de behaalde successen en om vooruit te kijken naar de tweede helft van dit vijfjarige initiatief.
Kun je kort reflecteren op de afgelopen drie jaar als voorzitter? Wat zijn de meest memorabele momenten?
“Naast memorabele momenten wil ik eerst graag stilstaan bij het treurige gegeven dat Jeroen Meijerink, een van de initiatiefnemers en trekker van het eerste uur van het Landelijk Netwerk de Groene OK, ons veel te vroeg is ontvallen. Met zijn groot enthousiasme en drive is dit netwerk mede tot stand gekomen. Samen met de enthousiaste achterban hebben we speerpunten weten te definiëren waar we de afgelopen jaren aan hebben gewerkt en nu memorabel over kunnen reflecteren.” Frank Willem gaat verder: “Zo hebben we jaarlijks een inspirerende Invitational weten neer te zetten, zijn de verschillende werkgroepen hard aan de slag en hebben we minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) en minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) mogen ontvangen om de noodzaak van verduurzaming te laten zien op een OK. Kortom, ik ben er trots op dat we met het Landelijk Netwerk de Groene OK een voorbeeldfunctie hebben weten neer te zetten hoe je met de professional in the lead duurzaamheid in het operatiekamerproces kan adresseren.”
Welke concrete mijlpalen en successen heeft het Landelijk Netwerk De Groene OK bereikt tot nu toe?
“Mijlpalen zijn dat we landelijke erkenning hebben verworven en ook internationaal uitstraling hebben verkregen over hoe we de operatiekamer kunnen verduurzamen. Met onze initiatieven hebben we subsidies weten te verwerven om evidence based inhoud te geven aan de ‘standaard groene OK’.“ Frank Willem vervolgt: “Zo zijn SKMS-gelden verkregen voor het opstellen van een leidraad ‘Duurzaamheid voor Richtlijnen van/voor snijdende specialisten’. Bovendien is er vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een subsidie verstrekt om één van de Urgenda-maatregelen handen en voeten te geven ten aanzien van energieverbruik op de OK. Dit omvat het verder uit ontwikkelen van de Barometer en het in kaart brengen en reduceren van het anesthesiegassengebruik.”
Zijn er specifieke projecten of initiatieven waar je in het bijzonder trots op bent?
“Dat zijn in mijn optiek de projecten waar het ‘meten=weten’ tot uitdrukking komt. Die projecten zijn de leidraad, de Groene Barometer en Energie. Maar ook de best practices die worden gedefinieerd ten aanzien van de reductie van afval-en plastic verbruik leveren veel op, men is er in het land echt mee bezig. Het leeft.” “Allemaal met grote inzet van onze leden en onze achterban, en dat enthousiasme en urge geven de grootste trots. Samen kunnen we het!”
Hoe heeft het Landelijk Netwerk de Groene OK bijgedragen aan de duurzaamheid van zorgprocessen op de operatiekamers in Nederland?
“De afgelopen drie jaar hebben we ingezet op awareness kweken, deelname aan congressen, symposia en podcasts, laat breder zien dat verduurzaming van operatiekamers er toe doet. Ondanks het kleine oppervlakte dat het operatiekamercomplex in het ziekenhuis inneemt (6%) zorgt deze afdeling voor 30 – 40% van het ziekenhuisafval en is het de grootste energieslurper. Verder is het grootse verbruik van disposable instrumenten en materialen geadresseerd en daar moeten we dus wat mee.”
Wat zijn de belangrijkste doelen voor het Landelijk Netwerk De Groene OK voor de komende drie jaar?
“De opzet van het Landelijk Netwerk de Groene OK is in de vijf jaar van ons bestaan te definiëren hoe de ideale groene OK er duurzaam uitziet en wat en waar je kan inzetten op verduurzaming. Dit aan de hand van verworven evidence.”
De volgende punten zijn dan de belangrijkste doelen voor het Landelijk Netwerk:
- Uitrollen van de evidence based leidraad
- Implementatie van de Groene Barometer
- Energiegebruik op de operatiekamer inzichtelijk maken en handvatten bieden hoe dat te reduceren
- Medicijnresten reduceren: handvatten geven
- Een standaard groene OK op papier introduceren: waar moet je aan voldoen?
- Onderwijsmodule ontwikkelen over verduurzaming van het operatieproces. Dit in samenwerking met alle snijdende collegae.
“Met deze doelen kunnen we uiteindelijk elk ziekenhuis in Nederland een handvat bieden hoe optimaal de OK te vergroenen. Daarnaast zal elk jaar bemeten moeten worden hoe groen je nog bent via benchmarking en inzicht geven waar je verder kan vergroenen. Dit aan de hand van je barometer.” aldus Frank Willem.