Sanne Bukkems is als operatieassistente werkzaam in het Zuyderland Medisch Centrum. In 2020 heeft zij tijdens haar afstudeerperiode samen met haar collega Bibi Limpens een bachelor thesis geschreven over ‘De Groene OK’. Met veel enthousiasme deelt zij haar ervaringen met ons. Inmiddels is in het Zuyderland Medisch Centrum ook een Greenteam OK actief.
Vergroening OK onderwerp bachelor thesis
Sanne Bukkems: ‘Tijdens een werkoverleg van de groep operatieassistenten werd destijds over ‘de Groene OK’ gesproken. Bibi en ik waren direct enthousiast over dit onderwerp. We hebben er kort over gesproken en toen besloten dat het vergroenen van de OK het thema van onze gezamenlijke bachelor thesis zou worden’.
Na een brede literatuurstudie werd duidelijk dat je vanuit verschillende invalshoeken naar ‘de Groene OK’ kunt kijken. Denk bijvoorbeeld aan: het scheiden van de verschillende afvalstromen, het reduceren of elimineren van anesthesiedampen of het omgaan met medicatieresten. Sanne vervolgt: ‘Aangezien wij graag vanuit het oogpunt van de operatieassistente een steentje wilden bijdragen aan het verlagen van de CO2-voetafdruk hebben wij gekozen voor ‘afvalscheiding in de steriele opdekruimte’ als onderwerp’.
Sanne en Bibi hebben onderzoek gedaan en vonden het tegelijkertijd belangrijk om te leren van de ervaringen van anderen. ‘Om er achter te komen wat echt werkt in de praktijk en waarmee je zichtbare resultaten kunt behalen zijn wij op werkbezoek gegaan. Wij zijn op bezoek geweest in het Radboudumc en hebben contact opgenomen met de Werkgroep Groene OK in het UMC Utrecht. Van de Greenteam’s uit beide ziekenhuizen hebben we veel geleerd.’
Afval scheiden in de steriele opdekruimte
Sanne vervolgt: ‘Uiteindelijk hebben wij ervoor gekozen om in de steriele opdekruimte drie soorten afvalstromen te scheiden: restafval, plastic afval en papier/karton. Voorheen waren er in de opdekruimtes alleen gele zakken te vinden voor het restafval en belandde automatisch al het afval hierin. Inmiddels wordt al ruim een jaar doorzichtig plastic gescheiden in een doorzichtige zak. Papier en karton dat gescheurd kan worden, wordt verzameld in een blauwe ton. Restafval wordt zoals vanouds verzameld in de gele zak. Om vergissingen te voorkomen hebben we op de deksel van de afvalemmer van het plastic afval een sticker geplakt met uitleg wat er wel en wat niet bij het plastic afval hoort. Ook op de blauwe ton hebben wij een sticker geplakt die duidelijk maakt dat al het papier/ karton dat gescheurd kan worden hier in mag.’ Sanne vertelt ook dat zij veel te danken heeft aan haar collega Anka Toma (eveneens operatieassistente in het Zuyderland Medisch Centrum); zij heeft zich hard gemaakt voor een goede uitvoering van de plannen in de praktijk.
Greenteam opgericht
Inmiddels heeft de OK in het Zuyderland Medisch Centrum een eigen Greenteam opgericht; leden zijn vanuit verschillende invalshoeken geworven. Zo bestaat het Greenteam OK uit: operatieassistenten, medisch specialisten, een recovery verpleegkundige, anesthesiemedewerkers en een anesthesioloog. Sanne vertelt dat ook collega’s van buiten de OK betrokken zijn bij het Greenteam OK; denk bijvoorbeeld aan een milieudeskundige, Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA) medewerkers, mensen vanuit de techniek, inkoop en beleidsadviseurs. ‘In onze eerste bijeenkomst heeft elk lid ideeën kunnen aandragen die een bijdragen kunnen leveren aan het verminderen van de CO2-voetafruk. Deze ideeën zijn geclusterd in thema’s die het Greenteam OK gaat aanpakken. Momenteel wordt er een plan van aanpak gemaakt en krijgt elk lid zijn of haar eigen taken om een bepaald thema te verbeteren.’
Ook buiten de OK heeft het Zuyderland Medisch Centrum veel aandacht voor verduurzaming. Binnen Zuyderland Medisch Centrum is per 1 juli een routekaart vastgesteld waarin is uitgewerkt hoe de twee hoofdlocaties de klimaatdoelstelling willen realiseren. Momenteel is het ziekenhuis met een reductie van 44 procent niet ver verwijderd meer van de te behalen doelstelling van 2030. Volgens ingenieursbureau Royal HaskoningDHV, dat zeventien ziekenhuizen onder de loep nam, vervult het Zuyderland een belangrijke voorbeeldfunctie en is het qua CO2-reductie een van de koplopers in de topklinische ziekenhuiszorg. Zie ook: Zo halveerde Zuyderland de CO2-uitstoot in 12 jaar tijd – Skipr
Over tien jaar
Sanne sluit af met: ‘Natuurlijk hoop ik dat binnen tien jaar het scheiden van afval vanzelfsprekend is, dat instrumentarium circulair gebruikt wordt, dat anesthesiedampen verminderd zijn evenals het energieverbruik op de OK en dat er nauwelijks nog medicatieresten in het drinkwater belanden. Dan hebben we veel bereikt.’
