Luchtbehandeling: hoe zit het en wat kun je zelf doen om te reduceren?

Energie, Energiereductie, Inspiratie, Nieuws

Operatiecomplexen in Nederland voldoen aan klasse 1 luchtbehandeling en zijn dusdanig gebouwd dat er 3 zones bestaan met een drukhiërarchie van binnen naar buiten. Dit is anders dan een klasse 2 luchtbehandeling waarbij slechts 2 zones bestaan.

Bron: WIP richtlijn Luchtbehandeling in operatiekamer en opdekruimte in operatieafdeling klasse 1 (2014)

Klasse 1 luchtbehandeling wordt verder onderverdeeld in Prestatieniveau 1 en 2.

Bron: WIP richtlijn Luchtbehandeling in operatiekamer en opdekruimte in operatieafdeling klasse 1 (2014)

Slechts 10 tot 15% van de ingrepen hoeft in een prestatieniveau 1  te gebeuren. Toch kiest men er vaak voor om de luchtbehandeling van alle OK’s standaard in te stellen op prestatieniveau 1. De belangrijkste energieverbruiker op de operatiekamers is de luchtbehandeling (>90%). Deze staat in veel ziekenhuizen dag en nacht aan.

Ons advies ten aanzien van luchtbehandeling:

Reduceren binnen bestaande faciliteiten
Reduceren binnen bestaande faciliteiten is het meest kosteneffectief. Hieronder volgen een aantal tips hoe je zelf aan de slag kan:

  • Onderzoek welk type luchtbehandeling je hebt en of het mogelijk is om deze in een lage stand te zetten als er niet geopereerd wordt
    Met deze lage stand wordt de druk hiërarchie gewaarborgd maar is het aantal verversingen drastisch verminderd.
  • Is de luchtbehandeling per OK geregeld of per blok OK’s? (dit laatste is meestal het geval)
  • Inventariseer het aantal acute kamers wat operationeel moet blijven buiten kantooruren
    Opstarten en het bereiken van het gewenste niveau kost circa 20 minuten.
  • Kijk of automatiseren van lage/hoge stand mogelijk is, bijvoorbeeld door bewegingssensoren of door koppeling aan de lichtknop
  • Neem de status van de luchtbehandeling mee in je preoperatieve checklist (time-out o.i.d.)

Reduceren bij nieuwbouw

  • Pas het prestatieniveau van de luchtbehandeling op een OK aan op de operaties die daar plaats gaan vinden
    Slechts 10-15% hoeft prestatieniveau 1 te zijn. Het gaat hierbij alleen om chirurgie waarbij protheses geplaatst worden zoals orthopedie, vaatchirurgie en incidenteel urologie, gynaecologie of plastische chirurgie. Als er meer operatiekamers gebouwd worden volgens prestatieniveau 2 dan scheelt dat aanzienlijk in bouwkosten en energieverbruik.
  • Zorg er bij de bouw voor dat de luchtbehandeling per OK geregeld kan worden
    Hiermee kun je precies instellen op welke OK er een hoge verversing van lucht nodig is en op welk moment. Buiten werktijden kan er dan op lage flow gedraaid worden.